Işık Kutuptan Yükselir

Coğrafya derslerini hiç sevmedim, sevemedim. Nedense bir türlü yıldızımız barışamadı kendileriyle, çok denedim ama olmayınca olmadı yani. Tabii bunu söyleyen sevgili ben, uzunca bir süre, İngiltereyle Amerikayı, Çin ile Japonyayı aynı yerde sanan bir insan evladıyım. Telefonumdaki trafik yoğunluğunu gösteren haritayı bile zar zor anlayan biriyim. Gerisini siz düşünün artık:)

Ama dünya haritalarını severim bak, evimin duvarında vardır bir dünya haritam kahverengi tonlarında, bilgisayarımda da vardır wallpaper yaparım arada sırada, üzerinde harita resmi olan çantam var falan, dünyayı severin yani:)

Bir de dünyadaki ilginç doğa olaylarını severim. 

Bahaneyle hem kendim bilgileneyim hem de ( varsa:) ) okuyanlar bilgilensin, bir yarışma programında falan kritik soru olur, gün gelir işe yarar diye, bugünkü yazımın konusunu "kutup ışıkları" nam-ı diğer "Aurora Borealis ve Aurora Australis" ilan ediyorum. 

Kutup ışıkları bence muhteşem bir doğa olayı. 

"Aurora", çoğunlukla kutuplarda, ekinoks aylarında ya da yakın aylarda yaşanırmış. (Coğrafyadan aklımda kalan iki şeyden biri olan ekinoks, gece ile gündüzün eşit olması demek yani 21 Mart ve 23 Eylül tarihleri).

Temel olarak, dünyadaki manyetik alanla güneşten gelen yüklü parçacıkların etkileşimi sonucunda oluşurmuş. Kuzey kutbunda olanlara "aurora borealis", güney kutbunda olanlara "aurera australis" denirmiş, yani kuzeyin ve güneyin kutup ışıkları.

Aurora kelimesi Roma mitolojisindeki şafak tanrıçasından geliyormuş. Sevgili şafak tanrıçamız, her gün okyanustan çıkıp, kanatlı atların çektiği arabasıyla göğe yükselirmiş, rüzgarı, yıldızları ve sabah yıldızını yaratırmış. Borealis kelimesi de, yunanca kuzey rüzgarına verilen isim olup, aynı zamanda şafak tanrıçamızın çocuğuymuş. Australis de latince güneyin demekmiş, onun böyle mitolojik bir kökeni yok, ne yazık:)

Auroralar tüm dünyadan ve diğer gezegenlerden de gözlemlenebildiği gibi, manyetik alan dolayısı ile, kutuplarda daha görünür olurlarmış. Bu görsel şölenin yanı sıra, belki ilerleyen zamanlarda auroranın enerjisinden dünya faydalabilir, çünkü, 1859 yılında, sadece auroradaki akım ile telgraf üzerinden haberleşme yapılabillmiş, sonrasında pek böyle denemeler olmamış anladığım kadarı ile. 

Aşağıda da meraklısına hızlı çekimde aurora anları var.

Auroralar ben sizi çok sevdim, iyi bir çocuk olursam, belki bir gün canlı canlı görürüm sizi. 

Not: Okurken merak edenleriniz olduysa coğrafyadan aklımda kalan ikinci şey de en uzun gece ve gündüz tarihleri. 21 Aralık ve 21 Haziran'ı da buraya yazayım da unutmayayım bari:))